કેન્દ્રીય કેબિનેટે કમિટીમાં નવી શિક્ષણ નીતિ 2021 ને મંજૂરી આપી દેવામાં આવી છે
માનનીય મંત્રી ગણ, શિક્ષણ વિભાગ,MHRD ભારત સરકાર
કેન્દ્રીય કેબિનેટે નવી સૂચવેલી શિક્ષણ નીતિ 2020 ને મંજૂરી આપી દીધી છે. ભારતીય કેન્દ્ર સરકારના મંત્રીમંડળની મંજૂરીના 36 વર્ષ બાદ ફરી આજે દેશમાં આ નવી શિક્ષણ નીતિ અમલમાં મુકવામાં આવી છે.
ભારતીય કેન્દ્રીય કેબિનેટે આ નવી શિક્ષણ નીતિ 2021 ને મંજૂરી આપી દીધી છે. જેના પછી શિક્ષણ નીતિ 34 વર્ષ બાદ એકવાર ફરીથી બદલાઈ ગઈ છે.
નવી શિક્ષણ નીતિ 2021 વિશે નોંધપાત્ર કેટલીક મહત્વની બાબતો નીચે મુજબ છે
5 વર્ષ મૂળભૂત પાયાનું શિક્ષણ
1. નર્સરી @ 4 વર્ષ
2. જુનિયર કે.જી. @ 5 વર્ષ
3. સિનયર કે.જી. @ 6 વર્ષ
4. ધોરણ 1 @ 7 વર્ષ
5. ધોરણ 2 @ 8 વર્ષ
3 વર્ષ પ્રિપેરેટરી શિક્ષણ
6. ધોરણ 3 @ 9 વર્ષ
7. ધોરણ 4 @10 વર્ષ
8. ધોરણ 5 @11 વર્ષ
3 વર્ષનું મધ્ય ગાળાનું શિક્ષણ
9. ધોરણ 6 @ 12 વર્ષ
10. ધોરણ 7 @ 13 વર્ષ
11. ધોરણ 8 @ 14 વર્ષ
4 વર્ષનું માધ્યમિક શિક્ષણ
12. ધોરણ. 9 @ 15 વર્ષ
13. ધોરણ.SSC @ 16 વર્ષ
14.STD. FYJC @ 17 ક્લોર્સ
15. STD.SYJC @ 18 વર્ષ
કેટલાક મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ
રાજ્ય પરીક્ષા બોર્ડ ફક્ત 12 મા વર્ગમાં જ હશે, M.Fill બંધ રહેશે, 4 વર્ષની કોલેજની ડિગ્રી માન્ય ગણાશે
ધોરણ 10 મા બોર્ડ ખતમ કરી દેવાયુ છે., એમફિલ પણ બંધ રહેશે,
હવે 5 મા ધોરણ સુધીના વિદ્યાર્થીઓને ફક્ત પોતાની માતૃભાષા, સ્થાનિક ભાષા અને રાષ્ટ્રીય ભાષામાં જ શીખવવામાં આવશે. બાકીના તમામ વિષયો ભલે તે અંગ્રેજી હોય, પણ તે વિષય તરીકે શીખવવામાં આવશે.
હવે પછી બોર્ડની પરીક્ષા ફક્ત ધોરણ 12 માં જ લેવાની રહેશે. જ્યારે પહેલા 10 મા ધોરણની બોર્ડની પરીક્ષા લેવી ફરજિયાત હતી, જે હવે નહીં થાય.
પરીક્ષા 9 થી 12 ના તમામ વર્ગના સેમેસ્ટરમાં લેવામાં આવશે. જેમ કે,.. 5 + 3 + 3 + 4 ફોર્મ્યુલા હેઠળ શાળા શીખવવામાં આવશે.
કોલેજ કક્ષાની ડિગ્રી 3 વર્ષની રહેશે. એટલે કે, ગ્રેજ્યુએશન સુધીના પ્રથમ વર્ષ પર પ્રમાણપત્ર, બીજા વર્ષે ડિપ્લોમા અને ત્રીજા વર્ષે તેની ડિગ્રી આપવામાં આવશે.
સાથે જ કુલ 3 વર્ષની ડિગ્રી એવા વિદ્યાર્થીઓ માટે છે કે જેમણે ઉચ્ચ શિક્ષણ લેવાનું નથી. તે જ સમયે, ઉચ્ચ શિક્ષણ મેળવનારા વિદ્યાર્થીઓએ 4 વર્ષની ડિગ્રી પૂર્ણ કરવી પડશે. 4 વર્ષની આ ડિગ્રી મેળવનારા દરેક વિદ્યાર્થીઓ એક વર્ષમાં એમ.એ. પણ કરી શકશે.
હવે કોઈ વિદ્યાર્થીઓએ એમફિલ કરવાની રહેશે નહીં. MA. એમ.એ. કર્યા પછી વિદ્યાર્થીઓ હવે સીધા પી.એચ.ડી. પણ કરી શકશે.
ધોરણ 10 માં હવેર્ડની પરીક્ષા લેવાશેે નહી
તમામ વિદ્યાર્થીઓ ચાલુ અભ્યાસની વચ્ચે અન્ય અભ્યાસક્રમો પણ કરી શકશે. 2035 ના વર્ષ સુધીમાં કુલ નોંધણીનું પ્રમાણ ઉચ્ચ શિક્ષણમાં 50 ટકા જેટલું થશે. તે જ સમયે, નવી શિક્ષણ નીતિ હેઠળ પણ, જો કોઈ વિદ્યાર્થી કોઈ કોર્સની સાથે અધવચ્ચે બીજો કોર્સ કરવા માંગે છે, તો પછી તે પ્રથમ કોર્સથી મર્યાદિત સમય માટે ડ્રોપ લઈને જરૂરી વિરામ લઈને સાથે એ બીજો અભ્યાસક્રમ લઈ શકે છે.
ઉચ્ચ શિક્ષણ માટેની પ્રક્રિયામાં પણ સાથે ઘણા સુધારા કરવામાં આવ્યા છે. આ સુધારણાઓમાં શૈક્ષણિક, વહીવટી અને આર્થિક સ્વાયત્તતા પણ શામેલ છે. આ સિવાય વિદ્યાર્થીની પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં ઇ-કોર્સ શરૂ કરવામાં આવશે. જેમાં વર્ચ્યુઅલ લેબ્સ પણ વિકસિત કરવામાં આવશે. ભારતીય રાષ્ટ્રીય શૈક્ષણિક વૈજ્ઞાનાનિક મંચ (NETF) દ્વારા આ સાથે જ શરૂ કરવામાં આવશે.
આવા જ સમાન નિયમો તમામ સ્કૂલો સરકારી, ખાનગી, ડીમ્ડ સંસ્થાઓ માટે માન્ય રહેશે.
ભારત સરકારના માનનીય શિક્ષણ પ્રધાન દ્વારા જાહેર કરાયેલા સૂચનો અને નિયમો
