New India Literacy Programme | નવ ભારત સાક્ષરતા કાર્યક્રમ

New India Literacy Programme ,, નવ ભારત સાક્ષરતા કાર્યક્રમ

પ્રસ્તાવના

• ગુજરાતમાં ૧૯૭૮ માં સાક્ષ ૨ તા કાર્યક્રમની શરૂઆત થઈ હતી. 
• ૧ લી મે ૧૯૮૬ એ ૧00 % ભા૨ત સ૨કા૨ પુ૨સ્કૃત સામુહિક ક્રિયાત્મક સાક્ષ ૨ તા યોજના ( M.P.F.L ) “ ઈચ વન ટીચ વન ” સિધ્ધાંત સાથે શરૂ કરવામાં આવી . ૧૯૮૮-૮૯ માં આ યોજના હેઠળ એકંદદરે ૫,૦૫,૫૦૮ નિરક્ષર પ્રૌઢોને સાક્ષ ૨ ક ૨ વામાં આવ્યા.
• ૧૯૮૭-૮૮ માં ૧૦૦ % ભા૨ત સ૨કા૨ પુરસ્કૃત ગુજરાતમાં જન શિક્ષણ નિલયમ કેન્દ્રો ( JSN ) ની યોજના શરૂ ક૨વામાં આવી અને ૩,૪૧૫ કેન્દ્રો સ્થાપવામાં આવ્યા.
• ૧૯૮૮ માં રાષ્ટ્રીય સાક્ષરતા મિશન પ્રાધિકરણ ૨ સ્તત્વમાં આવ્યુ અને ત્યા૨થી નિરક્ષરો માટે પ્રૌઢ અને નિરંત૨ શિક્ષણના કાર્યક્રમો ચલાવી રહયું છે.

હેતુ

• આ યોજનાનો મુખ્ય હેતુ નિરક્ષરોને પાયાનું શિક્ષણ આપવાનો રહેશે.
• ભા૨ત સ૨કા૨ના ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ સ્કૂલ એજ્યુકેશન એન્ડ લીટરસી નિસ્ટ્રી ઓફ એજ્યુકેશનના ન્યુ દિલ્હીના તા. ૧૫ / ૦૩ / ૨૦૨૨ ના પત્રથી સમગ્ર દેશમાં “ નવ ભારત સાક્ષરતા કાર્યક્રમ ( NILP ) ” નામની યોજના સને ૨૦૨૨ થી ૨૦૨૭ સુધી અમલીકરણ ક ૨ વાની મંજૂરી મળેલ છે.
• આ યોજનામાં ગુજરાતના તમામ જીલ્લાઓ આવરી લેવામાં આવશે.
• જેમાં ૧૫-૩૫ વર્ષની વય જૂથના નિરક્ષરોને અક્ષરજ્ઞાન પુરુ પાડવામાં આવશે.
• આ યોજનામાં છોકરીઓ અને મહિલાઓ SC / ST / OBC / લઘુર્માત તથા વિશેષ જરૂરીયાતો ધરાવતી વ્યક્તઓ ( દિવ્યાંગજન ) , સીમાંત / વિચરતી / બાંધકામ કામદારો / મજૂરો વગેરેને સ્થાન / વિસ્તારની દ્રષ્ટ્રીએ અગ્રતા આપવામાં આવશે.

યોજનાની સમયબદ્ધતા

• ‘ નવ ભારત સાક્ષરતા કાર્યક્રમ ” યોજનામાં સૌ પ્રથમ દરેક જિલ્લામાં સ્વયંસેવકો દ્વારા શાળાઓની પરામર્શમાં રહીને મોબાઇલ એપ દ્વારા નિરક્ષરોનો સર્વે કરવાનો રહેશે.
• ગુજરાત રાજ્યમાં ન્યુ દિલ્હી દ્વારા બનાવવામાં આવેલ ઓનલાઈન પોર્ટલ ૫૨ સર્વે કરવાનો છે.
• ગુજરાત રાજ્યના માન . ચિવશ્રીની મંજુરીથી ૦૪ જિલ્લા દાહોદ , નર્મદા , બનાસકાંઠા અને અમદાવાદમાં આ યોજનાનું પાઇલોટ પ્રોજેક્ટ તરીકે અમલીકરણ ક ૨ વા માટે જણાવેલ છે.
• જેથી વર્ષ ૨૦૨૨-૨૩ માટે આ ચા ૨ જિલ્લાઓને પ્રાધાન્ય અપવામાં આવેલ છે.
• નિરક્ષરોને સ્વયંસેવકો દ્વા ૨ા ઓનલાઈન શિક્ષણ આપવાનું રહેશે.
• ન્યુ દિલ્હી દ્વારા બનાવવામાં આવેલ ઓનલાઈન પોર્ટલના ઉપયોગ અંગેની માહિતી આ પ્રેઝન્ટેશનમાં બતાવવામાં આવશે.

NILP Portal ૫૨ ભ૨વાની થતી વિગતો

1. NILP Portal ની વેબ સાઇટ www.nilp.education.gov.in ૫૨ લોંગીન આઇડી બનાવવાના રહેશે. ( જિલ્લાવા ૨ લોંગીન બનાવેલ છે જે આપશ્રીને અત્રેની કચેરી દ્વારા ફાળવવામાં આવશે. જે જિલ્લા નોંડલ અધિકારી રહેશે.
2. જિલ્લા નોંડલ અધિકારીએ પોતાના લૉગીનમાંથી તાલુકાવા ૨ એક લૉંગીન બનાવવાના રહેશે . જેમાં તાલુકા પ્રાથમક શિક્ષણાધિકારીઓ નોંડલ આધકારી તરીકે રહેશે 
3. તાલુકા નોંડલ પોતાના લોંગીનમાંથી પ્રાર્થામક તથા માધ્યમક શાળાના પ્રિન્સપાલના લૉગિન બનાવવાના રહેશે . જે લોંગીન ગ્રામ પંચાયત ( ) નોંડલ અધિકારી તરીકે રહેશે.
4. ગ્રામ પંચાયત ( ) નોંડલ અધિકારીએ પોતાના લૉગીનમાંથી શાળાકક્ષાના લોંગીન બનાવવાના રહેશે . જેમાં પ્રાર્થામક તથા માધ્યમિક શાળાના મુખ્ય શિક્ષકના લૉંગીન બનાવવાના રહેશે.
5. શાળાકક્ષાના લોંગીનમાંથી સર્વેય૨ અને સ્વયંસેવકના લોંગીન બનાવવાના રહેશે.

અગત્યની લીંક

NILP પોર્ટલ પર ઓનલાઈન રજિસ્ટ્રશન માર્ગદર્શિકા ડાઉનલોડ કરવા અહીં ક્લિક કરો