Income Tax Return શા માટે ભરવું જોઈએ? જાણો તેના ફાયદા, પ્રક્રિયા અને અગત્યની લિંક્સ
ભારતમાં દરેક કમાણી કરનાર વ્યક્તિ માટે Income Tax Return (ITR) ભરવું માત્ર કાયદેસર ફરજ જ નથી, પણ ભવિષ્યમાં અનેક નાણાકીય લાભો મેળવવા માટે પણ ખૂબ જ અગત્યનું છે. ઘણા લોકો માનતા હોય છે કે, જો આવક ટેક્સેબલ નથી તો ITR ભરવાની જરૂર નથી. હકીકતમાં, સ્વૈચ્છિક રીતે ITR ભરવાથી પણ લાભ થાય છે.
![]() |
Income Tax Return શા માટે ભરવું જોઈએ? |
Income Tax Return શું છે?
Income Tax Return (ITR) એ એક ફાઇનાન્સિયલ સ્ટેટમેન્ટ છે, જેમાં આપણે નક્કી કરેલા ફોર્મેટમાં અમારી વર્ષભરની આવક, ખર્ચ, ઇન્વેસ્ટમેન્ટ, ટેક્સ ચુકવણી અને રિફંડનો હિસાબ રજૂ કરીએ છીએ. આ ઇન્કમ ટેક્સ વિભાગની અધિકૃત વેબસાઈટ પરથી ઓનલાઇન ફાઇલ કરી શકાય છે.
ITR ભરવાના ફાયદા
- ટેક્સ રિફંડ મેળવવું: જો તમે વર્ષ દરમિયાન વધારે ટેક્સ ચૂકવ્યો હોય તો ITR ભર્યા બાદ જ રિફંડ મળી શકે છે.
- લોન મંજૂરીમાં સહાય: હોમ લોન, કાર લોન અથવા પર્સનલ લોન માટે બેંક હંમેશા છેલ્લા 2-3 વર્ષના ITR માંગે છે.
- વીસા અને પાસપોર્ટ માટે ઉપયોગી: વિદેશ પ્રવાસ કે સ્ટુડન્ટ વીઝા માટે પણ ITR સબમિટ કરવું જરૂરી બને છે.
- આવકનો કાયદેસર પુરાવો: ITR આવકનો સૌથી મજબૂત દસ્તાવેજ છે.
- સરકારી યોજનાઓમાં લાભ: કેટલીક સબસિડી, ગવર્નમેન્ટ કોન્ટ્રાક્ટ્સ અને ટેન્ડર્સ માટે ITR ફરજિયાત છે.
- Future Financial Planning: ફાઇનાન્સિયલ પ્લાનિંગમાં ITRનો રેકોર્ડ મહત્વપૂર્ણ છે.
જો ITR ના ભરો તો નુકસાન
- અધિક ટેક્સ રિફંડ મળી શકશે નહીં.
- લોન અને ક્રેડિટ કાર્ડ માટે અરજી કરતા મુશ્કેલી.
- પછીથી ભરશો તો પેનલ્ટી અને વ્યાજ લાગી શકે છે.
- વિદેશ પ્રવાસ અને વીઝા પ્રક્રિયામાં મુશ્કેલી.
કોણે ITR ભરવું ફરજિયાત છે?
- જેઓની વાર્ષિક આવક ₹2.5 લાખ (60 વર્ષથી ઓછી ઉંમર) થી વધુ છે.
- સીનિયર સિટિઝન માટે ₹3 લાખથી વધુ અને સુપર સિનિયર સિટિઝન માટે ₹5 લાખથી વધુ.
- બિઝનેસ કે ફ્રીલાન્સિંગમાંથી આવક થાય.
- કોઈપણ પ્રકારની કેપિટલ ગેઇન (શેર માર્કેટ/મ્યુચ્યુઅલ ફંડ) થાય.
- વિદેશી આવક અથવા રોકાણ હોય.
Income Tax Return ભરવાની પ્રક્રિયા
- સૌપ્રથમ Income Tax e-Filing Portal પર લોગિન કરો.
- તમારા PAN કાર્ડથી રજીસ્ટર કરો.
- સાચો ITR Form પસંદ કરો (ITR-1, ITR-2 વગેરે).
- તમારી આવક, ખર્ચ, ઇન્વેસ્ટમેન્ટ અને TDS ની વિગત ભરો.
- ફાઇલ સબમિટ કરો અને e-Verification કરો.
- સબમિટ થયા બાદ ITR-V રિસીપ્ટ ડાઉનલોડ કરો.
ITR ભરવા માટે અગત્યની લિંક્સ
- Income Tax India e-Filing Portal
- Income Tax Refund Status Check
- ITR Forms Download
- How to File ITR Online Guide
FAQ – વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો
પ્ર. 1: ITR ભરવાની છેલ્લી તારીખ કઈ છે?
જ. સામાન્ય રીતે પ્રત્યેક નાણાકીય વર્ષ માટે ITR ભરવાની છેલ્લી તારીખ 31 જુલાઈ હોય છે.
પ્ર. 2: જો આવક ટેક્સેબલ ન હોય તો પણ ITR ભરવું જોઈએ?
જ. હા, કારણ કે તે નાણાકીય રેકોર્ડ, લોન અને વિસા માટે ફાયદાકારક છે.
પ્ર. 3: ITR ભરવા માટે કયા દસ્તાવેજો જરૂરી છે?
જ. PAN કાર્ડ, Aadhaar, બેન્ક સ્ટેટમેન્ટ, Form 16, ઇન્વેસ્ટમેન્ટ પ્રૂફ અને TDS સર્ટિફિકેટ.
નિષ્કર્ષ
Income Tax Return ભરવું માત્ર કાયદેસર ફરજ જ નથી પરંતુ ભવિષ્ય માટે નાણાકીય સુરક્ષા માટે પણ ખૂબ જ અગત્યનું છે. ITR ભરવાથી લોન, વિસા, સરકારી લાભ અને ટેક્સ રિફંડમાં સહેલાઈ થાય છે. સમયસર ITR ભરવાથી પેનલ્ટી અને તકલીફોથી બચી શકાય છે.